İş yeri ve işletme kavramının inceliklerine hakim olmak için ne de hoş geldiniz öyle! Bu kavramın diline ve felsefesine inerek çeşitlerini inceleyeceğiz. Yazıyı bir sihirbaz edasıyla açtığımıza göre biraz sihir yapmaya ne dersiniz?
İş Yeri Kavramının İncelikleri Nelerdir?
İş yeri; insanların işverenleri için görevler, işler ve projeler gerçekleştirdiği bir yerdir. Türleri sektörlere göre değişiklik gösterebilir ve oluşum bir binanın içinde veya dışında olabilir. Bir yapının dışında olabilir derken ne demek istiyorum? Şunu söylemeye çalışıyorum; İş yerleri mobil olabilir ve bazı kişiler farklı günlerde farklı yerlerde çalışabilir. Mobil, taşınabilen, devingen olan demektir.
Teknolojinin gelişmesi, insanların uzaktan çalışmasına olanak sağlayan yeni bir iş yeri türüne yol açtı. Bizde virüs dönemi yüzünden yakından tanıyoruz bildiğiniz gibi fakat iş yeri kavramının bu ve diğer türleri nelerdir?
Ofis Ve Ev Ofisi
Ofis, bir şirketin çalışanlarının merkezi bir konumdan çalıştığı, oldukça yaygın bir iş yeri türüdür. Şirketinizin işlerini yürüteceği ortam tek bir merkez binadadır. Paylaşılan bir binanın bir katı veya bir ortak çalışma biriminin bir bölümünden oluşabilir. Ortak çalışarak, iş yerlerine değil işlerine, çalışanlarına ve müşterilerine odaklanması gereken küçük şirketler için bir seçenektir.
Özetlemek ve sadeleştirmek gerekirse; iş yapmak için bir araya gelen insanların, kendilerini işlerine vererek verimlilik alabilmesi için onlara olumlu yönde etki getirmesi adına sağlanmış çevrelerine ofis denir. Ofisler sayesinde şirketlerin daha düzenli ve sistemli çalışması amaçlanmıştır.
Şimdi diğer kavramımıza geçelim.
Ev ofisi, günümüzde çok yoğun rastlanan bir iş yeri çeşididir. Girişte de bahsettiğim gibi insanlar Koronavirüs pandemisi nedeniyle evde kalıyor. Bu sırada da işlerinin aksamasının ekonomik olarak çöküşe neden olacağını bilen şirketler ev ofisine geçiş yapıyor ve emektarlarını evden çalıştırıyor.
Ev ofisinin pandemi sayesinde icat edildiğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz efendim.
Görevlerini merkezi bir konumda tamamlamak için insanlara ihtiyaç duymayan işletmeler, çalışanlarının uzaktan çalışmasına izin vermekten yararlanabilir. Böylelikle ofisin giderlerini ödeme çilesinden de kurtulmuş olurlar. Çalışanların yemek ve yol masraflarını saymıyorum bile. Çalışanlar için gerekli yazılım, ekipman ve eğitimler sağlanır ve uzaktan işlerini tamamlarlar. İşletmeler, uzaktaki çalışanları için esnek çalışma programlarına sahip olabilir veya herkesin çevrimiçi olması gereken saatleri belirleyebilir.
Baskınlıklarını da koyuyorlar yani adamlara bak. Yok kardeşim evdesin yine rahat yok.
Fabrikalar veya Dağıtım Merkezleri
İnsanlar gıda, giyim, elektronik ve otomobil dahil birçok sektördeki fabrikalarda veya dağıtım merkezlerinde çalışıyorlar.
Fabrikalar çeşitli ham maddeleri alıp işleyip ürün haline getiren iş yerleridir. Ürünü girdi olarak alıp belirli bir süreçten geçirerek çıktı haline getirirler kısacası. Fabrika çalışanları üretim hattında çalışır ve nihai ürünü yaparlar. Dağıtım merkezi elemanlarıysa mağazalara veya müşterilere gönderilecek ürünleri alır ve sıralarlar.
Mağaza kavramında bahsetmişken mağaza da bir iş yeridir değil mi? Sonuçta müşteriler için hizmet veren çalışanlar vardır.
Hemencecik inceleyelim.
Mağaza
Perakende çalışanları genellikle iç mekanlarda çalışırlar. Bunlar; giyim mağazaları, restoranlar, benzin istasyonları ve süpermarketler dahil olmak üzere çeşitli mağaza türleridir. Mağaza elemanları çoğu zaman müşterilerle doğrudan etkileşime girerler. Mağazalar, sektöre ve coğrafi ihtiyaçlara veya konuma bağlı olarak büyüklük ve konum bakımından farklılık gösterebilirler.
Çiftlik Veya Açık Alan
Bütün bir iş yerlerini tek tek saymamız ne yazık ki mümkün değildir. Bu nedenle biraz daha geniş çerçeveden bakarak kavramı incelemek daha mantıklı olacaktır.
Çiftçiler, çevre bilimcileri, park korucuları, inşaat işçileri, kolluk kuvvetleri, simitçiler, seyyar satıcılar, çobanlar ve elektrikçiler de dahil olmak üzere birçok sektör, insanların dışarıda çalışmasını gerektirir. Böylelikle bu insanların iş yerleri açık alanlar veyahut çiftlikler olur.
İşletme Kavramının İncelikleri Nelerdir?
İşletme, az önce saydığımız tüm iş yerlerinin kurulmasına sebep olan kavramdır. Çevreden ham madde alarak bu ham maddeleri ürüne çevirip pazarlayan yapılara işletme nedir. İş yerlerinin olduğu gibi işletmelerin de çeşitleri var mıdır? Olmaz mı efendim?
Kişi Şirketleri Ve Ortaklıklar
Şahıs şirketleri, en yalın işletme türüdür. Tek bir kişiye aittir, tek bir kişi tarafından işletilmektedir. Hal böyle olunca kurulumları çok kolaydır. Yönetilmesi de diğer şirket türlerine nazaran daha basittir.
Ortaklıklar, Şahıs şirketlerinden farklı olarak sorumlulukları ve kârı paylaşan iki veya daha fazla kişinin sahip olduğu bir işletme türüdür. İki ortak da şirket kurulurken sermayeden sorumlu olur ve işletmenin gelecekteki faaliyetlerinin kârına veya zararına beraber göğüs gererler. Ne kadar tatlı bir işletme türü değil mi?
Sınırlı Ortaklar
Sınırlı ortaklar, genellikle işletme operatörleri ve yatırımcılar arasında bir iş ortaklığıdır. Kavramın adı okunsa bile anlaşılır, bu adamlar ortak ama arada bir sınır var. O zaman nedir bu sınırın kaynağı? Sınırlı ortaklıklar ile kurulan işletmelerde ortaklar, işletmeye yatırım yaparlar ve bu sermayenin niteliği boyutunda sorumluluğa tabii tutulurlar.
Şirket
Şirketler, en yaygın işletme türlerinde birisidir. Yaygın olduğu kadar karmaşıktır da orası ayrı. Kurulması için minimum iki kişinin var olması gereken şirketler, büyük hedeflerle kurulurlar ve kurulumu özel kanunlar tarafından belirli şartlara göre gerçekleşir.
Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluş:
Geldik işletme çeşitlerinin en tatlısına. Bu kuruluşlar, kârını hayır amacıyla kullanan bir işletme türüdür. Tıpkı benim tatlı bulduğum gibi devlet de onları sempatik bulur bu nedenle vergiden muaftırlar, ancak özel kurallara uymalılardır orası ayrı.
Kooperatif (Co-op):
Kooperatif, iş birliği yapmaktır. Bir elin nesi var iki elin sesi var mantığı da diyebiliriz. Kişiler, bir araya gelerek ve birbirinden destek alıyorlar ve birbirlerinin ihtiyaçlarını karşılarlar. Annelerimiz altın günü yapardı ya hani? Hah işte bu onun daha devlet nezdinde kabul gören hali. Kısacası hizmetlerini kullanan kuruluş üyelerinin yararına sahip olunan ve işletilen bir işletme türüdür.
